Narodowy Fundusz Zdrowia

Program profilaktyki raka piersi

Populacja kobiet w wieku od 45 do 74 lat (do 31 października 2023 był to przedział wiekowy od 50 do 69 lat) - przy określaniu wieku należy wziąć pod uwagę rok urodzenia, spełniających jedno z poniższych kryteriów:

1. nie miały wykonywanej mammografii w ciągu ostatnich 24 miesięcy,
2. otrzymały w ramach realizacji programu profilaktyki raka piersi w roku 2008 pisemne wskazanie do wykonania ponownego badania mammograficznego po upływie 12 miesięcy z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:
   - rak piersi wśród członków rodziny (u matki, siostry lub córki )
   - mutacje w obrębie genów BRCA 1 lub/i BRCA 2.

Programem nie mogą być objęte kobiety, u których już wcześniej zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym w piersi.

Etap podstawowy - schemat postępowania:

1. zarejestrowanie w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ, z jednoczesną weryfikacją kwalifikacji do objęcia programem kobiety, która zgłosi się do programu,
2. przeprowadzenie wywiadu i wypełnienie ankiety,
3. wykonanie badania mammograficznego: 2 x 2 zdjęcia mammograficzne wraz z opisem, sporządzenie Karty badania mammograficznego,
4. podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania w zależności od wyniku badania ( w przypadku konieczności skierowania pacjentki do etapu pogłębionej diagnostyki, kierujący zobowiązany jest udzielić informacji o wszystkich świadczeniodawcach realizujących ten etap programu w województwie oraz przekazać pacjentce oprócz opisu także zdjęcie
5. tryb wydawania wyników badań
   - prawidłowy wynik badania przy braku czynników ryzyka może być przekazany za pośrednictwem poczty na adres pacjentki z zaleceniem ponownego zgłoszenia się na badanie po 24 miesiącach,
   - prawidłowy wynik badania przy współistniejących czynnikach ryzyka określonych w programie może być przekazany za pośrednictwem poczty na adres pacjentki z zaleceniem zgłoszenia się na kolejne badanie po 12 miesiącach,
   - w przypadku nieprawidłowego wyniku badania wykonanego w warunkach stacjonarnych, informuje się pacjentkę o konieczności dalszej diagnostyki i (jeśli nie zgłosi się po odbiór wyniku w ciągu 3 miesięcy) wzywa po odbiór wyniku i skierowania do etapu pogłębionej diagnostyki,
   - w przypadku nieprawidłowego wyniku badania wykonanego w mammobusie informuje się (pisemnie i/lub telefonicznie) pacjentkę o konieczności dalszej diagnostyki i w porozumieniu z nią przekazuje się całą dokumentację badania pacjentce lub bezpośrednio do ośrodka pogłębionej diagnostyki wybranego przez pacjentkę, odnotowując to w dokumentacji medycznej,
   - w przypadku nieprawidłowego wyniku badania i braku możliwości skontaktowania się z pacjentką/ braku odpowiedzi pacjentki na wezwanie, wysyła się kopię dokumentacji pacjentki do lekarza POZ, do którego złożyła deklarację z prośbą o dołączenie do karty choroby pacjentki i bezpośrednią interwencję w miejscu zamieszkania (informację o przynależności pacjentki do lekarza POZ można uzyskać z systemu informatycznego udostępnionego przez NFZ lub z oddziału wojewódzkiego NFZ właściwego dla miejsca zameldowania pacjentki).

Etap pogłębionej diagnostyki - schemat postępowania:

1. porada lekarska, stanowiąca cykl zdarzeń, obejmuje: badanie fizykalne, skierowanie na niezbędne badania w ramach realizacji programu, ocenę wyników przeprowadzonych badań i postawienie rozpoznania.,
2. wykonanie mammografii uzupełniającej i/lub
3. wykonanie USG piersi (decyzję o wykonaniu badania podejmuje lekarz, biorąc pod uwagę m.in.: wynik mammografii, wynik badania palpacyjnego, strukturę gruczołu sutkowego, stosowanie hormonalnej terapii zastępczej, konieczność zróżnicowania między guzem litym a torbielą sutka),
4. wykonanie biopsji cienkoigłowej/gruboigłowej pod kontrolą technik obrazowych z badaniem cytologicznym/ histopatologicznym pobranego materiału w przypadku nieprawidłowości stwierdzonych w badaniu mammograficznym/ USG,
5. podjęcie decyzji dotyczącej dalszego postępowania i potwierdzenie jej wystawieniem skierowania na dalszą diagnostykę lub leczenie do świadczeniodawcy posiadającego umowę z NFZ w odpowiednich dla schorzenia rodzajach świadczeń,
6. prowadzenie bazy danych badanych kobiet i ich wyników badań w systemie informatycznym udostępnionym przez NFZ,
7. zgłaszanie wykrytego nowotworu piersi do regionalnego rejestru nowotworów

W trakcie porady na etapie pogłębionej diagnostyki, lekarz w zależności od wskazań medycznych decyduje, które z dostępnych w ramach programu procedur należy wykonać w celu postawienia ostatecznego rozpoznania.

Kobiety, u których rozpoznano raka piersi lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego zostają skierowane (poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia do świadczeniodawców posiadających z NFZ umowy w odpowiednich rodzajach świadczeń.

Wykaz placówek, w których można wykonać
bezpłatne badania w ramach programu

• Harmonogram postoju mammobusów
• Wykaz gmin objętych programem profilaktyki raka piersi - świadczenia w mammobusach (format PDF - 0,4 MB)

Pliki do pobrania:

• Objęcie populacji programem profilaktyki raka piersi wg stanu na 01.05.2024 na Podkarpaciu oraz w Polsce (format PNG, rozmiar 15kB)